‘Θέλω να ξεκινήσω Lindy Hop, το έχω δει και πάντα μου άρεσε, αλλά δε με ψήνει αυτός ο διαχωρισμός. Δεν μου αρέσει που υπάρχουν Leaders και Followers.’
Αυτό μου είπε τις προάλλες ο Φοίβος, μαθήτης μου τον οποίο και ευχαριστώ για την αφορμή να γράψω για κάτι τόσο σημαντικό για το είδος του χορού που διδάσκω και αγαπώ. Να πω κάπου εδώ, πως τα παρακάτω γράφονται με αγάπη προς τη κουλτούρα του LH και αναγνωρίζοντας πως δηλώνουν την προσωπική μου οπτική στο ζήτημα, χωρίς να υπάρχει πρόθεση να καταδείξω τι είναι σωστό ή λάθος.Έρχομαι από ένα χορευτικό background πολυπληθές σε χορευτικά στυλ. Διδάσκω Jazz την τελευταία δεκαετία και μπορώ να πω με σιγουριά -και ευγνομωσύνη-  ότι αυτό το είδος μου έχει δώσει την ελευθερία έκφρασης που πάντα αναζητούσα μέσα από τη τέχνη του χορού.
Έχω χορέψει σε ζευγάρι, πάνω από μια δεκατιά της ζωής μου, κυρίως Ballroom, Latin και Arg.Tango.
Και όλοι αυτοί οι χοροί είναι υπέροχοι. Στερούνται όμως σε μεγάλο βαθμό το διάλογο μεταξύ του ζευγαριού.Ο χορός Lindy Hop είναι ένας ζευγαρωτός χορός οποίος βασίζεται στον αυτοσχεδιασμό και των δύο ατόμων.

| Αυτό σημαίνει πως το ζευγάρι καλείται να χορέψει μαζί σε μια τριγωνική σχέση επικοινωνίας που περιέχει τ@ Leader,  τ@ Follower και τη μουσική.

Ο χορός αυτός βασίζεται στην επικοινωνία. Και ναι, κάποιος πρέπει να δώσει το έναυσμα, την απαρχή αυτής της συνομιλίας.
Αυτό το ρόλο έχει @ Leader. Προτείνει, ρωτάει τ@ Follower, ‘’θα ήθελες να πάμε σε αυτή τη κατεύθυνση’’? Έχει τον ρόλο τ@ οδηγού, αυτού που καλείται να προβλέψει και να σχεδιάσει την επόμενη κίνηση του ζευγαριού ανάλογα με την προσωπική του απόδοση της μουσικής.

@ follower καλείται να ‘’ακολουθήσει’’ ενεργά, να αντιδράσει στιγμιαία, βάζοντας το δικό τ@ στυλ και τη δική τ@ άποψη αναφορικά με την απόδοση της μουσικής. Απαντάει ενεργά στην πρόταση τ@ leader και προσθέτει στη χορευτική συνομιλία.
Πολλές φορές, κατά τη διάρκεια του χορού, οι ρόλοι αλλάζουν, στιγμιαία ή και όχι, και αν οι χορευτές γνωρίζουν και τους δύο ρόλους οι επιλογές είναι ατελείωτες!Έχουμε δανειστεί τους παραπάνω όρους από τους ζευγαρωτούς Ballroom χορούς και στα ελληνικά δεν υπάρχει κάποιος politically correct, παρά τους – για μένα λανθασμένους γραμματικά και φυλετικά – όρους ‘καβαλιέρος’ και ‘ντάμα’, ή ‘καθοδηγητής’ και ‘ακόλουθος’.

“Η Lisa Wade, στο άρθρο της για τον φεμινισμό μέσα στο Lindy Hop, περιγράφει πώς «οι lindy hoppers [..] εκφυλίζουν τη δυναμική lead/follow… και γενικά, η συμβατική γλώσσα για την αναφορά σε ρόλους δεν είναι «άντρες» και «γυναίκες». ή ‘άντρες’ και ‘κορίτσια’ αλλά (το γραμματικά λανθασμένο) ‘οδηγεί’ και ‘ακολουθεί’» (2011, σελ. 231)”.

Οι όροι αυτοί κατά τη γνώμη μου, δεν αντικατοπτρίζουν τι συμβαίνει στο Lindy.
Oι ρόλοι leader & follower υπάρχουν ως έννοιες στο Lindy, δεν είναι όμως απαραίτητο να σχετίζονται με το φύλο των χορευτριών/ών.

Συνήθως @ Leader είναι ο ρόλος που επιλέγουν άντρες και @ Follower είναι ο ρόλος που επιλέγουν οι γυναίκες. Αυτή η διαλογή των ρόλων είναι θα λέγαμε, παραδοσιακή.Στα πρώτα μαθήματα προτείνουμε στους μαθητές μας να ξεκινήσουν με ένα ρόλο από τους δύο για να μάθουν αρχικά τα βασικά ρυθμικά μοτίβα στο footwork. Μετά το πρώτο εξάμηνο, και αφού νιώθουν άνετα με τις ‘βασικές’ κινήσεις που διδάσκουμε, τους ζητάμε να παίξουν με την ιδέα του lead και του follow. Να αλλάξουν ρόλους και βήματα ή απλά κατά τον αυτοσχεδιασμό τους να ακούσουν ενεργά ο ένας τον άλλον.”Νέα Υόρκη 1939 Worlds Fair – All Female Lindy Hop”

Από το ξεκίνημα του Lindy έχουμε ιστορικά καταγεγραμμένες παρουσιάσεις χορού ίδιου φύλου σε ζευγάρι.

Οι άντρες χορευτές μαθαίνουν τις ίδιες κινήσεις, τα ίδια jazz steps, swivels ,twists ,shimmies, mess around, κινήσεις οι οποίες ίσως να θεωρούνταν θηλυκές και οι γυναίκες χορεύτριες μαθαίνουν να κάνουν δυναμικές κινήσεις, αντίθετα με ένα παθητικό ‘ακόλουθο’.’

 

_’Το Lindy Hop ήταν κάτι περισσότερο από το να χορεύεις με λίγη μουσική. Με βάση τον αυτοσχεδιασμό και την ελευθερία της έκφρασης, η Lindy Hop παρείχε στους Αφροαμερικανούς, ιδιαίτερα στις γυναίκες, μια απόδραση από τις αντιξοότητες και την καταπίεση που αντιμετώπιζαν από τον ρατσισμό και τον σεξισμό. Τα σώματά τους συχνά σεξουαλοποιούνταν σε σημείο που να θεωρούνται «βρώμικο» και «ακατάστατο». Οι μαύρες γυναίκες βρήκαν το Lindy Hop ως διέξοδο για την εξέγερση. Το πιο σημαντικό, ήταν ένας τρόπος για να ανακτήσουν το σώμα και τη σεξουαλικότητά τους και να το ξαναρίξουν στα πρόσωπα των καταπιεστών τους (Unruh, 2011).”

 

Ο Leon James και ο Al Mins, δύο από τους πολύ σημαντικούς χορευτές Swing οι οποίοι προώθησαν και μετέδωσαν τον ενθουσιασμό τους για το είδος χορεύουν μαζί σε ζευγάρι.

Κατά τη γνώμη μου το swing είναι μια πλατφόρμα συνεργασίας. Και οι δύο ρόλοι καλούνται να συνομιλήσουν μέσω της μουσικής χωρίς περιορισμούς. Μια πλατφόρμα στην οποία χωράει ο αυθορμητισμός και από τις δύο πλευρές χωρίς να υποβαθμίζεται ο ρόλος τ@ Follower.

_”However, these dancers revision the lead/follow dynamic. Instead of an active/passive binary, partners happily negotiate power. This negotiation is decidedly corporeal and cooperative and occurs spontaneously and constantly. My findings add empirical weight to theory regarding the role of the habitus in widespread social change, suggest that the habitus has emancipatory potential, and offer a template for how the habitus could be used by social movement actors.’’ (Lisa Wade , 2011)

Tο να γνωρίζει κάποιος και την άλλη πλευρά, να σκεφτεί τις ανάγκες, τις επιθυμίες και τις ευθύνες της αποτελεί τουλάχιστον κοινωνικό επίτευγμα. Προφανώς δεν αντιδρούμε όλοι το ίδιο στα ερεθίσματα γύρω μας, γεγονός που κάνει αυτή τη ρυθμική συνομιλία δύο σωμάτων μοναδική κάθε φορά!
Καλ@ leader & follower είναι αυτ@ που είναι έτοιμος να ακούσει, να αντιδράσει ενεργά και να συνεργαστεί!

Η χώρα μας βρίσκεται τελευταία στην Ευρώπης εδώ και πολλά χρόνια στον Δείκτη για την Ισότητα των Φύλων. (Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων (EIGE)). Τα τελευταία γεγονότα ολοένα και μας θέλουν σε εγρήγορση.
Δε θα ήταν δίκαιο να αντικατοπτρίζονται οι ανισότητες και στο χορό μας. Γι αυτό μοιραζόμαστε όλοι την ευθύνη.
Και καθώς έχουμε κουραστεί όλοι να ακούμε για ατομική ευθύνη θα σας θυμίσω τα σοφά αυτά jazzο λόγια που έχουν αντίκτυπο και εδώ : ‘Τ’Aint what you Do, It’s the way that you Do It’.

Ας διασφαλίσουμε όλοι εμείς, ότι θα μπορούμε και στο μέλλον να διδαχθούμε και να απαιτήσουμε ισότητα, επικοινωνία και έκφραση μέσω του χορού που αγαπάμε.

Έλενα Ευαγγελία
JnJ Team
Feb 2022

_The six definite characteristics of African American vernacular dance are rhythm, improvisation, control, angularity, asymmetry and dynamism.
“Steppin’ on the Blues”, p. 32